انواع نورپردازی در سینما و کاربردهای آن

 

انواع نورپردازی در سینما و کاربردهای آن


 

نورپردازی در سینما، نه تنها ابزار فنی برای روشن کردن صحنه است، بلکه یک عنصر روایی و زیبایی‌شناختی محسوب می‌شود که به انتقال احساسات، ایجاد فضا و هدایت نگاه تماشاگر کمک می‌کند. انتخاب نوع نور، زاویه، شدت و رنگ آن می‌تواند به‌طور مستقیم بر درک و تفسیر مخاطب از یک صحنه تأثیر بگذارد.

 

 


 

۱. نور کلیدی (Key Light)

  • تعریف: اصلی‌ترین منبع نور در یک صحنه که سوژه را به شکل غالب روشن می‌کند.

  • کاربرد: ایجاد فرم، حجم و تأکید بر ویژگی‌های اصلی چهره یا جسم.

  • نکته: شدت و زاویه نور کلیدی می‌تواند از واقع‌گرایانه تا نمایشی متغیر باشد. در سبک‌های کلاسیک معمولاً از زاویه ۴۵ درجه نسبت به سوژه استفاده می‌شود.

 

 

 


 

۲. نور پرکننده (Fill Light)

  • تعریف: نوری مکمل برای کاهش سایه‌های تند ایجاد شده توسط نور کلیدی.

  • کاربرد: نرم‌تر کردن کنتراست تصویر و جلوگیری از تاریکی بیش از حد بخش‌های خاص.

  • نکته: معمولاً شدت آن نصف یا کمتر از نور کلیدی است تا عمق و بعد تصویر حفظ شود.

 

 

 


 

۳. نور پشت (Back Light / Rim Light)

  • تعریف: نوری که از پشت سوژه تابیده می‌شود.

  • کاربرد: جدا کردن سوژه از پس‌زمینه و ایجاد خط نور دور سوژه.

  • اثر هنری: در صحنه‌های دراماتیک یا فانتزی برای القای حالت معنوی یا مرموز استفاده می‌شود.

 

 

 


 

۴. نور از بالا (Top Light)

  • تعریف: نور مستقیم از بالای سوژه.

  • کاربرد: ایجاد سایه‌های خاص روی صورت، نشان دادن قدرت یا تهدید.

  • اثر: معمولاً در ژانرهای جنایی یا تریلر استفاده می‌شود.

 

 

 


 

۵. نور از پایین (Under Light)

  • تعریف: نور از زاویه پایین به سوژه.

  • کاربرد: ایجاد حس ترس یا غیرطبیعی بودن.

  • اثر: در فیلم‌های ترسناک یا صحنه‌های کابوس‌آور رایج است.

 

 

 


 

۶. نور جانبی (Side Light)

  • تعریف: نور از یک طرف سوژه.

  • کاربرد: تأکید بر بافت و برجسته کردن تضاد نوری در چهره یا جسم.

  • اثر: ایجاد حس رازآلودگی یا نمایش شخصیت دوگانه.

 

 

 


 

۷. نور طبیعی (Natural Light)

  • تعریف: استفاده از نور خورشید یا منابع طبیعی.

  • کاربرد: ایجاد حس واقع‌گرایی و مستندسازی.

  • اثر: در فیلم‌های نئورئالیستی یا مستند بسیار محبوب است.

 

 

 


 

۸. نور مصنوعی رنگی (Colored Lighting)

  • تعریف: استفاده از فیلترها یا چراغ‌های RGB برای ایجاد رنگ خاص.

  • کاربرد: انتقال حالت روانی، نمادپردازی یا خلق فضای فانتزی.

  • اثر: رنگ قرمز برای هیجان یا خطر، آبی برای آرامش یا غم، سبز برای حس بی‌تعادلی.

 

 

 


 

۹. نور سه نقطه‌ای (Three-Point Lighting)

  • ترکیب: نور کلیدی، نور پرکننده و نور پشت.

  • کاربرد: یکی از رایج‌ترین روش‌های نورپردازی برای ایجاد تصویر متعادل و جذاب.

  • مزیت: کنترل کامل بر نور و سایه و ایجاد وضوح بالا.

 

 


نتیجه‌گیری

نورپردازی در سینما فراتر از یک ابزار تکنیکی است؛ این عنصر به‌عنوان یک زبان بصری، معنا و احساسات را به تصویر می‌کشد.

کارگردان و فیلمبردار با انتخاب نوع نور، می‌توانند داستان را نه فقط روایت، بلکه «حس» کنند و به تماشاگر منتقل کنند.

 


 

تهیه و تنظیم : حسین جمالیان